Column: De heiligste koe is niet volmaakt elektrisch
Mijn oog viel op een alarmerend klimaatbericht op Euractiv. De kop luidde: ‘EU’s 2050 net zero goals at risk as EV rollout faces setbacks’. De verkopen van elektrische auto’s (EV) vallen tegen, want de betaalbaarheid van de EV blijft een dingetje hier in Europa. De hoge productiekosten van de Westerse EV’s maken de appel te zuur. Het zoet komt uit Azië. Want de Aziatische EV’s zijn veel goedkoper. Voor Europa pakt dit op den duur ongunstig uit. Teveel Aziatische EV’s creëert namelijk buitenlandse afhankelijkheid en vooral veel schade aan de eigen auto-industrie. Niet voor niets lanceerde de Europese Commissie in september 2023 een onderzoek naar Chinese EV-subsidies. Maar het kan ook zijn dat we die volledige EV niet nodig hebben om de klimaatdoelen te bereiken.
De volledig elektrische auto als heilige graal
Het is het vlaggenschip van de energietransitie: de volledig elektrische auto. De verkoop ervan wordt gestimuleerd door allerlei gunstig overheidsbeleid. De sterke verkoopcijfers van de afgelopen jaren waren daarom deels toe te schrijven aan subsidies en andere fiscale voordelen.
Volgens de European Automobile Manufacturers Association (ACEA) was 2023 nog een goed jaar voor de verkopen van elektrische auto’s in de EU. Het totale aantal volledig elektrische auto’s schoot in 2023 de 1,5 miljoen voertuigen voorbij, wat een aanzienlijke stijging van 37% was ten opzichte van 2022. Daarmee bereikte het marktaandeel van batterij-elektrische auto's 15% in 2023.
In de eerste twee maanden van 2024 namen de verkopen van de volledig elektrische auto in de EU nog toe, maar in maart daalden de verkopen met 11% op jaarbasis. Een krimp in de verkopen was ook in december 2023 al realiteit. Toen daalden de EU verkopen van volledig elektrische auto’s met 17%, voor het eerst sinds de piek van de COVID-19-pandemie (april 2020). Het is nog niet meteen een trend, maar het heeft iets van een veeg teken. Krappere marges, volatiele prijzen voor het maken van batterijen, hoge inflatie en de geleidelijke afschaffing van stimulerend overheidsbeleid in sommige landen hebben geleid tot bezorgdheid over het groeitempo van de sector. Het is een weerspiegeling van het kantelende marktsentiment. De koning is dood? Lang leve de koning!
Plugin hybride als de rijzende ster
Ik heb een halve EV, ofwel een hybride variant met stekker. Het is een fijne auto. Ik kan met een volledig opgeladen batterij gemiddeld zo’n 50 kilometer rijden. In de winter vaak wat minder dan in de zomer. Het is echter precies genoeg voor een enkeltje woon-werkverkeer. Als ik trouw overal blijf stekkeren waar maar kan, dan sta ik gemiddeld 1x in de zes weken bij de benzinepomp om 40-45 liter benzine te tanken. Dit is dan helemaal geen slechte deal. OK, ik verbrand nog steeds fossiel en dat helpt niet in het verbeteren van de luchtkwaliteit. En ook de onderhoudskosten van een plugin hybride liggen hoger dan de volledig elektrische variant. Maar per saldo ben ik goed bezig, denk ik.
Het blijkt namelijk dat de hybride variant met stekker vanuit groen oogpunt helemaal geen slechte keuze is. Sterker nog, volgens onderzoek van de American Council for an Energy Efficient Economy (ACEEE) behoren plugins vaak tot de schoonste auto’s ter wereld. Nog schoner dus dan de volledig elektrische auto. De ACEEE kijkt in haar onderzoek verder dan alleen uitlaatgassen en hun impact op de menselijke gezondheid. Zij nemen ook de emissies mee van broeikasgassen vanuit de productie van het voertuig tot en met de sloop van de auto. En dan komt de plugin hybride goed uit de verf.
Bewegend doel
De EU wil in 2030 minstens 30 miljoen emissievrije auto's op de Europese wegen hebben. Dit komt neer op zo’n 12% van het huidige wagenpark. Zoals zoveel klimaatdoelen van de EU is ook dit een uitdaging. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) worden er in Europa gemiddeld zo’n 700.000 volledig elektrische auto’s per kwartaal verkocht. Als we die lijn doortrekken tot aan 2030, dan missen we het elektrische autodoel met 14%. Als we hierin ook de plugin hybrides meenemen, dan wordt het allemaal minder alarmerend. Zo hobbelen we stekkerend voort op de net zero route.