Column: Drie bomen erbij!
Wij hebben een kiezelsteentje bijgedragen aan de EU Forest Strategy met drie nieuw aangeplante bomen in onze achtertuin. Ik heb ze daarna natuurlijk meteen aangemeld op de website MapMyTree van de EU. Dit bracht het totaal op 10.661.672 (24 april 2023) nieuw aangeplante bomen in de EU sinds de lancering van de bosstrategie. Daarmee moet de EU nog maar 2.989.338.328 nieuwe bomen aanplanten tot en met 2030, ofwel 1.064.579 bomen per dag vanaf nu. Dat wordt aanpoten.
3 miljard bomen
Kent u de ‘3 billion-tree-pledge’ van de EU nog? Misschien is dit even van uw netvlies verdwenen, en dit is begrijpelijk. Ook ik heb hier sinds de lancering maar weinig meer van gehoord. Even snel het geheugen opfrissen dan maar. De bossenstrategie van de Europese Commissie (EC) werd gelanceerd op 16 juli 2021 als onderdeel van de EU-Biodiversiteitsstrategie voor 2030. Er zouden dan via regelgeving, financiële prikkels en vrijwillige maatregelen heel veel extra bomen bijkomen, 3 miljard om precies te zijn. In de strijd tegen klimaatverandering is het een belangrijk instrument voor de EC geworden om de Europese klimaatdoelstellingen te halen.
Longen van de aarde
Iedereen weet het eigenlijk wel. Het hebben van een groot aantal bomen is belangrijk. Bossen bevorderen de biodiversiteit en houden dit in stand, ze verbeteren de leefomgeving en dragen ook nog eens een flink steentje bij in de strijd tegen klimaatverandering. Zo slaan oerbossen aanzienlijke koolstofvoorraden op. EU Commissaris Virginijus Sinkevičius voor Milieu, Oceanen en Visserij voegde hieraan toe: “Het planten van bomen kan het gemeenschapsgevoel versterken en zal generaties Europeanen in staat stellen nog jarenlang van groene erfenissen te genieten.” Bomen en bossen zijn dus van levensbelang.
Door de jaren heen is het aantal bossen echter sterk afgenomen. Dit komt door natuurrampen zoals branden en plagen, maar ook door menselijk handelen. Daarnaast zijn de bossen in Europa verouderd en neemt de bossterfte toe. Het draagt niet bij aan de oplossing van het klimaatprobleem. Dit maakt een betoog over bescherming en uitbreiding van het bosareaal een stuk krachtiger. Een Chinees gezegde is in dit verband treffend: “De beste tijd om een boom te planten is twintig jaar geleden. Het tweede beste moment is nu.”
Wie een boom plant, plant hoop
Onze 3 boompjes zijn natuurlijk een schijntje op het uiteindelijke doel. En het doel ligt ook nog eens aanzienlijk ver weg. Ik vraag me dus echt af hoe de EC denkt het te gaan halen. Op 30 maart 2023 stonden er 9.456.833 nieuwe bomen geregistreerd. Op 24 april zijn dat er 10.661.672 (inclusief de onze dus). Dit is een toename van 1.204.839 bomen ofwel 13% in 25 dagen ofwel 48.194 bomen per dag. Trekken we dit tempo door naar 31 december 2030, dan komen we uit op 135.327.516 bomen in Europa. En dit ligt zo’n 20 keer onder het uiteindelijke doel van 3 miljard bomen.
Het lukt alleen wanneer alle Europeanen plots besluiten om samen de schouders eronder te zetten. Want stel dat vanaf dit jaar door – of namens – elke Europeaan jaarlijks één boompje wordt geplant, alleen dan is het doel van de Europese Commissie (EC) haalbaar. Als we uitgaan van EU-27 inwoners in alle leeftijden, dan gaat het jaarlijks om zo’n 450 miljoen mensen en dus bomen. Dan lukt het, maar dit is ijdele hoop. Want het gaat niet om simpelweg een boompje planten, er komt veel meer bij kijken. Waar komen ze te staan en welk effect heeft dit op de biodiversiteit? Het is complexer dan je denkt. Maar wie weet… misschien heeft de EC nog een paar magische stekjes achter de hand.