Geen vuiltje aan de lucht?
Bijna twee eeuwen van verbranding van fossiele brandstoffen heeft meer CO2 in de atmosfeer gebracht dan de natuur kan verwijderen. De CO2 hoopt zich nog steeds op en we moeten die overtollige CO2 uit de lucht verwijderen. Dit vraagt om innovatie en creatieve geesten.
Creatieve destructie
Alleen negatief denken over CO2 is te eenzijdig. CO2 is namelijk veel meer dan alleen vervuilende rommel of rotzooi. CO2 is ook onmisbaar voor het leven op aarde, en dat wordt nog wel eens vergeten. Zo is het een belangrijke en vaak onmisbare grondstof in bijvoorbeeld de agrarische sector. Door de inzet van CO2 groeien gewassen veel beter.
Dit was in de jaren ’50 al bekend. Toen werd petroleum verbrand in salamanderkachels (ook wel ‘ploffers’ genoemd), een kachel die behalve warmte ook CO2 leverde. De ploffers werden in de glastuinbouw tussen de sla en de tomaten gezet. Door de hogere concentratie van CO2 die in de kas ontstond, groeiden de gewassen een stuk beter. Niet veel later volgden wat meer geavanceerde apparaten die de meeste ideale luchtbehandeling in de kassen konden nabootsen.
Maar de CO2-innovatie in andere sectoren zet ook door. Niet alleen in de technieken voor het reduceren ervan, maar ook in het slimme gebruik en benutting van het broeikasgas. Denk hier bijvoorbeeld aan de chemische industrie, de bouwmaterialenindustrie en ook aan de foodsector.
Een voorbeeld is het bedrijf uit Canada. Het bedrijf is gespecialiseerd in technieken voor CO2-hergebruik. Daar zetten ze afval-CO2 en andere emissies om in een reeks nanodeeltjes. Die kunnen vervolgens worden gebruikt om de sterkte en efficiëntie van materialen die worden gebruikt in industriële, bouw- en medische toepassingen te vergroten.
Jammer genoeg hebben de hier genoemde toepassingen nu nog te weinig schaalgrootte om de impact van alle overtollige hoeveelheden CO2 die we hebben snel te reduceren. Daar is veel meer voor nodig. Zoals nieuwe technologieën om de nu gangbare manieren van omgang met CO2 te vervangen en te verbeteren. In de economische geschiedenis is dit een bekend fenomeen. De Oostenrijkse econoom Schumpeter noemde het creatieve destructie. Dit proces heeft zowel een destructieve kant, maar ook een creatief aspect. Het gaat daarin bijvoorbeeld om het accepteren van 'gestrande activa' (het waardeloos worden van een bestaande techniek) om de weg te vereffenen voor de komst van nieuwe technieken en ideeën.
Broeikas
Het mooie van een kas is dat alles prima valt te reguleren. Computers en andere regelapparatuur kunnen alles in de lucht tot in detail analyseren, registreren en doseren. Niet teveel en niet te weinig voor de meest ideale luchtsamenstelling. De wereld is ook een kas, maar in de vorm van een broeikas. Een computer voor de juiste luchtbalans in onze atmosfeer is echter helaas nog niet uitgevonden. De hogere concentratie van CO2 in onze atmosfeer is inderdaad goed voor de planten- en bomengroei. Maar de neveneffecten van teveel CO2 – zoals temperatuurstijging, extreme hitte, overstromingen, en ga zo maar door – zijn velen malen schadelijker. Dit betekent dat als we niet verder investeren in innovatie voor de reductie van CO2, uiteindelijk de kosten van het niets doen aan klimaatverandering veel hoger zullen zijn. Laten we dus vaart maken om de ‘ploffers’ in onze aardse broeikas schoner te maken en een deel van hun CO2-uitstoot slim her te gebruiken.
Deze column heeft op 31 januari in de Financiele Telegraaf gestaan.