Column

Lokale groene gangmakers

DuurzaamheidKlimaateconomieKlimaatbeleidEnergietransitieSocial impact

Gisteren eindigde de Nationale Klimaatweek, een campagne van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. In deze week brachten veel gemeenten allerlei duurzaamheidsinitiatieven onder de aandacht bij burgers en buitenlui. Het blijkt dat niet veel mensen bekend zijn met alle lokale vergroeningsmogelijkheden.

Energieke lokale klimaatdoeners

Gek eigenlijk dat de campagne van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat maar een week duurde. Met de urgentie van klimaatveranderingen zou je verwachten dat er 52 klimaatweken per jaar zouden zijn. Gelukkig hebben de initiatieven vanuit de Klimaatweek een doorlopend karakter.

Afgelopen week waren er heel wat groene activiteiten in veel gemeenten, zoals lezingen over geveltuintjes en ecomodernisme, maar ook een heuse ‘transform hackathon: for the future of energy’. Er werden verder klimaatfilms getoond, er waren foto-exposities en webinars over bijvoorbeeld het verlagen van de energierekening. In sommige gevallen werd het weer iets concreter met bijvoorbeeld een spoedcursus tuinieren voor buurtvergroeners, een workshop over een ‘nieuwe spullendieet’ en bouwtekeningen voor het maken van een egelhuis of het aanleggen van een heuse egelsnelweg. En wat te denken van de Duurzame Huizenroute. Om zo te leren van bewoners die hun woning flink hebben verduurzaamd. Je ziet, hoort, voelt dan bijvoorbeeld hoe lucht- en/of warmtepompen in de praktijk werken.

Om de gang er echter in te houden met deze buurt vergroenende acties is in veel gemeenten inmiddels een Klimaatburgemeester aangesteld. Op de website van de Nationale Klimaatweek valt te lezen dat één op de drie gemeenten inmiddels een Klimaatburgemeester heeft. Hij/zij/die heeft tot taak het klimaat en duurzaamheid onder de aandacht te brengen op lokaal niveau. De klimaatburgemeester is daarmee de klimaatpleitbezorger in de buurt, maar is bovenal een voorbeeld voor anderen om gericht stappen te zetten voor een betere leefomgeving en klimaat.

Alkmaars groene ontzet

Wiebe van Erkelens is de klimaatburgervader in prachtstad Alkmaar. Ik mocht in aanloop naar de Klimaatweek met hem kennismaken tijdens een inloopspreekuur over de vergroening van buurten. Hij ging met Alkmaarders in gesprek, die zich bijna dagelijks inzetten om de leefomgeving voor mens, flora en fauna toekomstbestendig maken. Hij meent dat: ‘…iedereen wat kan betekenen voor een duurzamere buurt, elk initiatief helpt. En iedereen doet wat anders, op z’n eigen manier. Uiteindelijk zetten we ons samen in voor meer vergroening van de omgeving.’

Minder praten, meer poetsen dus. Door buurtbewoners werden tijdens de bijeenkomst allerlei duurzame lopende projecten aangehaald. Er werden vooral ervaringen gedeeld van wijk tot wijk. Het ging van het vergroenen van schoolpleinen, het inzaaien van braakliggende stukken grond, het inrichten van een zogenoemde ‘stekjes-bibliotheek’ en het aanleggen van groene daken, tot aan het bomenkapbeleid van de gemeente, project steenbreek en regentonprojecten. Daarbij werd ook aangegeven dat een bewonersinitiatief om de buurt duurzamer te maken misschien ook wel in aanmerking komt voor subsidie van de gemeente.

En zo passen al deze initiatieven in een holistische benadering van verduurzaming. Want uiteindelijk floreert succesvolle verduurzaming van de samenleving zodra op alle niveaus van onze samenleving een waardevolle bijdrage wordt geleverd. De lokale klimaatdoeners doen dat op buurtniveau. Het is een duurzame aanpak op kleine schaal, maar met een victorie als doel. Daar is Alkmaar goed in.

Deze column heeft op 7 november 2022 in de Financiele Telegraaf gestaan.