Autonomous Finance?

Hebben smart contracts serieuze gevolgen voor de financiële sector van 2020?

Een smart contract is een digitaal contract dat fungeert in een gedistribueerd netwerk. Misschien doelde Bill Gates met zijn vaak geciteerde uitspraak “Banking is necessary, banks are not” wel op smart contracts. Je kunt nog zo hard roepen dat smart contracts noch slim noch contracten zijn, maar het concept kan wel degelijk leiden tot transformatie van de financiële sector.

We weten allemaal dat de verwachtingen van de financiële sector rond blockchain en op blockchain geïnspireerde technologie behoorlijk hooggespannen zijn. Een groot deel van het enthousiasme wordt ingegeven door de voordelen die mogelijk ontstaan wanneer twee factoren gecombineerd worden. De eerste factor is een gedistribueerd en gesynchroniseerd grootboek dat alle deelnemers van een supply chain met elkaar delen. De tweede factor is de automatisering van omslachtige werkprocessen die met behulp van smart contracts gaan verlopen via het grootboek. De ontwikkelingen op beide fronten gaan snel en nemen in 2018 serieuze vormen aan. Dus ja, het klopt: in 2020 gaat de combinatie wel degelijk gevolgen hebben voor de financiële sector.

Van experimenteren leer je het meest

Bij ABN AMRO zijn we bezig met allerlei experimenten op DLT-platformen, zoals Corda en Ethereum. Ook zijn we nu voorbereidingen aan het treffen voor proeven met het nieuwe Digital Asset Platform. Elk platform is gebaseerd op andere ontwerpkeuzes en tracht een ander fundamenteel probleem op te lossen. Elk platform implementeert smart contracts dan ook op een andere manier.

Hoewel Ethereum, het Digital Asset platform en Corda fundamenteel van elkaar verschillen, kunnen ze supply chains allemaal efficiënter maken aan de hand van hun eigen definities van wat smart contracts zijn en wat ze kunnen bewerkstelligen. Op DLT-niveau is het belangrijk om onderscheid te maken tussen afgeschermde permissieplatformen en niet-afgeschermde (permissieloze) platformen. Op permissieplatformen worden uitsluitend goedgekeurde partijen toegelaten tot het netwerk; op permissieloze platformen is iedereen welkom.

Ander doel, ander platform

Ethereum kan worden beschouwd als één grote wereldwijde gedistribueerde virtuele computer. Iedereen kan er applicaties bouwen en laten draaien zonder zich te hoeven bekommeren om censuur, downtime of bemoeienis van derden. Ethereum is een permissieloos en volledig transparant platform, dus ook de codes van smart contracts kunnen door iedereen op het netwerk gelezen worden. Het is vanwege het gebrek aan privacy dan ook minder geschikt voor gereguleerde financiële diensten. Een ander nadeel is dat de smart contracts slechts beperkt contact kunnen leggen met bronnen buiten het platform (data en API's). Hier kunnen zogenaamde ‘oracles’ uitkomst brengen, maar die brengen weer andere problemen met zich mee.

Het Digital Asset Platform is ontworpen voor het bouwen van applicaties voor financiële diensten. Het bestaat uit een gedistribueerd grootboek op basis van permissie en een afzonderlijke ‘business logic’ laag. Het gedistribueerde grootboek bevat een ‘Private Contract Store’ waar alle smart contracts van de deelnemers zijn opgeslagen en een overkoepelend synchronisatie-log waarin de gegevens van het grootboek worden geactualiseerd. Smart contracts kunnen geschreven worden in de programmeertaal Digital Asset Modeling Language (DAML). DAML belooft privacy, gebruiksgemak en juridische zekerheid.

Ook Corda is zo'n gedistribueerd grootboekplatform onder permissie en is specifiek ontworpen voor de sterk gereguleerde financiële sector. Smart contracts in Corda bevatten juridische bepalingen, waardoor de erin vervatte rechten en verplichtingen juridisch afdwingbaar zijn. Corda belooft dan ook dat financiële overeenkomsten betrouwbaar worden uitgevoerd.

Begrijp het verschil

Het wordt steeds belangrijker om de verschillen tussen de beschikbare DLT-platformen en de uitvoering van smart contracts binnen een specifiek platform te begrijpen. Door middel van allerlei experimenten doen we kennis en inzichten op. Dit helpt ons de juiste beslissingen te nemen over samenwerking, opleidingsprogramma's, keuzes omtrent de architectuur en investeringen ten behoeve van de integratie van DLT-oplossingen met bestaande systemen en data-bronnen.

De financiële sector wordt in belangrijke mate bepaald door allerlei contracten tussen banken, bedrijven en particulieren. Er is dan ook beslist behoefte aan smart contracts, zodat er efficiënter, sneller, dynamischer en klantgerichter geopereerd kan worden. We zullen dus blijven experimenteren en programma's blijven ontwerpen (of ons erbij aansluiten) voor het trainen van ‘contract-programmeurs’, ‘smart contract auditors’ en ‘code-juristen’, want dit zijn de nieuwe expertises waar we de komende paar jaar mee aan de slag moeten. Hopelijk wordt dit proces versneld door nieuwe academische curricula zodat er vers legal tech-bloed wordt opgeleid dat het schrijven van codes paart aan juridische kennis. Wanneer de nieuwe ‘code-juristen’ en ‘contract-programmeurs’ de krachten bundelen met experts op het gebied van kunstmatige intelligentie wordt de financiële sector ongetwijfeld een stuk autonomer dan nu.