De groene mars naar de Champions League
Nederland is één van de slechtste jongetjes in het EU klasje van 27 op het gebied van hernieuwbare energie. Onze volksaard pakt bij dit soort lijstjes gretig de rol van zelfkastijding, niet alleen als we onderin bungelen. Het was niet anders geweest als we waren gedaald van bijvoorbeeld een derde naar de vierde plek.
Toch is mijn beleving anders als we het over de energietransitie hebben. Zo groeide in 2022 de productie van hernieuwbare energie met 15%. Zonnepanelen waren daarbij een voortrekker met een groei van 40%. Was in 2021 33% van de stroomproductie hernieuwbaar, in 2022 is dit gestegen naar 41%. Installateurs van zonnepanelen kunnen het werk niet aan. Ze schreeuwen om personeel en tegelijkertijd is de vraag zo groot dat er soms ook stagnatie is door gebrek aan materialen: van omvormers tot bevestigingsmaterialen.
Bovendien valt er wel wat aan te merken op onze ranking als één van de slechtste jongetjes van de klas. Op basis van grafieken van Entrance (Eurostat-data) ontstaat een ander beeld. Veel landen produceren hernieuwbare energie vooral door verbranding van biomassa. Bij die verbranding komt veel CO2 vrij, naar het schijnt zelfs meer dan bij steenkool. Hernieuwbaar en schoon zijn hier dus twee verschillende werelden. Halen we biomassa uit de data dan schuift Nederland op naar een lage middenmoot positie. Zelfkastijding kan plaats maken voor enige vorm van zelfkritiek.
In veel landen is waterkracht een voorname bron van stroomopwekking. Onze polderland geeft ons in dat geweld een natuurlijke achterstand. Het is wat flauw om te stellen dat waterkracht daarom niet meetelt. Maar kijken we uitsluitend naar de opwekking van stroom uit zon en wind dan rankt Nederland 8ste; een hoge middenmoter met potentie voor de Champions League op basis van onze groeicijfers in 2022 met stroomopwekking door wind en zon.
Jammer is wel dat zowel het bedrijfsleven als huishoudens geld laten liggen in onze groene mars. Zo blijft er jaarlijks geld over in het potje van de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE). Zelfs op de Aanvraagsite van ISDE valt te lezen: “De ervaring leert dat er jaarlijks voldoende budget is”.
Ook in februari is het niet te laat voor goede groene voornemens: een (hybride) warmtepomp, zonneboiler of isolatiemaatregelen, de investering zal zich snel terugverdienen. Of informeer eens bij uw gemeente over de stimuleringsmaatregelen voor zonnepanelen. Weinig zo leuk als je eigen stroom opwekken.
Deze column verscheen eerder in Deal! Vakblad voor inkopers van de Nevi