De week van woningkopers en pensioenfondsen


De huizenprijzen zijn in januari opnieuw gestegen, liefst met 21% jaar-op-jaar. Naast de lage rente en het gebrek aan aanbod spelen gedragsfactoren een rol bij deze forse prijsstijging. Dankzij de opkomst van gedragseconomie neemt de kennis daarover toe. Geleidelijk komen er instrumenten beschikbaar die kunnen helpen al te grote prijsuitslagen tegen te gaan. In aanvulling op de sancties tegen Rusland nemen veel bedrijven en instellingen zelfstandig de stap om hun investeringen in Russische bedrijven te herzien. Dat geldt ook voor pensioenfondsen.
Ankers voor woningkopers
Transparantie in proces
Vorig jaar waren er klachten over het biedingsproces bij woningaanschaf. Sommige kopers twijfelden over de eerlijkheid ervan en eisten transparantie van de betrokken makelaars. Die transparantie komt er in de vorm van een , waarvan onlangs een pilot succesvol is afgesloten. Kopers brengen online een bod uit door een gedetailleerd biedformulier in te vullen met alle benodigde gegevens en de exacte voorwaarden waaronder zij het bod uitbrengen. Deze gegevens blijven geheim. Pas wanneer de biedingsdeadline is verstreken, kunnen de verkoper en de verkoopmakelaar de biedformulieren inzien en samen beoordelen wat per saldo het gunstigste bod is. Op het moment dat de verkoper een bod accepteert, krijgen alle bieders daarover bericht. En zodra aan alle voorwaarden is voldaan en de koop daadwerkelijk doorgang vindt, krijgen alle betrokken nadere informatie over het uiteindelijke winnende bod, zodat het verkoopproces voor iedereen helder is. Nadat dit systeem gecertificeerd is, kan de overheid het verplicht stellen voor de gehele markt. Dat zal bijdragen aan vertrouwensherstel.
Extra anker bij prijsvorming
Het automatische biedlogboek zal daarnaast zorgen voor betere informatie over de prijsvorming op de woningmarkt. Dat is behulpzaam, want woningprijzen zijn lastig te bepalen. Het zijn immers geen standaardproducten. Woningen hebben unieke kenmerken die subjectief worden gewaardeerd door geïnteresseerden. Zowel voor kopers als voor verkopers is het moeilijk in te schatten wat een faire prijs is. Extra informatie kan daarom helpen om tot een objectief oordeel te komen. Wat daar ook aan kan bijdragen zijn extra voor kopers, zodat die minder worden meegesleept door hun emoties als zij hun bod bepalen. Nu zijn er twee ankers die kopers gebruiken om tot hun prijsinschatting te komen: de vraagprijs en het hypotheekbedrag dat zij mogen lenen op basis van hun inkomen. Daar zou een derde anker aan kunnen worden toegevoegd: de WOZ-waarde. De WOZ-waarde reageert doorgaans met enige vertraging op de actuele marktprijs, zodat vermelding ervan bij advertenties van koopwoningen een dempend effect kan hebben op biedingen en, in het verlengde daarvan, de algehele huizenprijsontwikkeling. (Philip Bokeloh)
Ook pensioenfondsen desinvesteren uit Russische beleggingen
Het grootste pensioenfonds ABP geen nieuwe beleggingen in Russische bedrijven meer aan te kopen en de huidige beleggingen te verkopen. Er wordt voor 520 miljoen Euro aan Russische beleggingen verkocht. Een groot bedrag, maar voor ABP klein: minder dan 0,1% van het belegd vermogen.
Ook bij de andere pensioenfondsen van de 'grote vijf' is beweging zichtbaar. Bpf Bouw desinvesteert. PFZW onderzoekt dit, zo blijkt uit een van PensioenPro.
Bij sommige pensioenfondsen gaat het, net als bij ABP, om een klein aandeel in het totale vermogen. Een groot deel van de blootstelling aan andere landen zit bij pensioenfondsen in staatsobligaties. Investeringen in Russische staatsobligaties waren echter al moeilijk verenigbaar het EU-wapenembargo; ABP had al geen Russische staatsobligaties meer. Ook zijn veel Russische beleggingen olie- en gasgerelateerd. Veel pensioenfondsen desinvesteren uit fossiele brandstoffen.
Maar een pensioenfonds dat niet desinvesteert uit fossiel en nog steeds in Russische staatsobligaties zit, kan nog steeds een grote blootstelling aan Russische beleggingen hebben. Volgens DNB bezaten Nederlandse pensioenfondsen op 31 december zo'n 2 miljard aan Russische staatsobligaties, naast nog zo'n 3 miljard aan andere Russische beleggingen. Dat zal inmiddels nog maar om respectievelijk zo'n 1 en 1,5 miljard gaan. De vraag is bij welke pensioenfondsen die beleggingen zitten. Individuele pensioenfondsen kunnen nog altijd een blootstelling aan Russische beleggingen hebben van enkele procenten. (Piet Rietman)