Gas terugnemen
Bijna kerst, een moment voor bezinning en om terug te kijken naar het afgelopen jaar. Als fan van jaaroverzichten sla ik die van Studio Sport en het NOS Journaal zelden over. Meer dan 30 jaar heb ik een seizoenkaart van een Amsterdamse voetbalclub. U begrijpt, voldoende redenen voor mij om alleen vooruit te kijken.
Het Jaaroverzicht van het NOS Journaal zal veel beelden tonen van een wereld die in brand staat; van letterlijk natuurbranden tot oorlogen. Toch neem ik aan dat de sluiting van het Groninger gasveld op 1 oktober j.l. niet zal ontbreken. In 1959 werd dit gasveld ontdekt nabij Slochteren. Sinds die tijd is er naar de Nederlandse schatkist circa EUR 375 miljard gevloeid. Het was daarmee een fundament onder onze verzorgingsstaat. De gaswinning leidde echter tot bodemdaling en aardbevingen. De afhandeling van de schade aan de huizen duurt al veel te lang en ik vrees dat dit drama ook de komende jaren nog jaaroverzichtwaardig is.
Nederland is na het sluiten van het Groninger gasveld voor 70% afhankelijk van de import van gas. We zijn daarmee erg kwetsbaar voor schommelingen in de gasprijs en afhankelijk van gasexporterende landen. De energiecrisis van de afgelopen 1,5 jaar maakte dat wel duidelijk. Huishoudens en industriële bedrijven schroefden hun gasverbruik, soms gedwongen, flink terug. Ten opzichte van 2021 werd er in 2022 bijna een kwart minder gas verbruikt; in kubieke meters gebruikten we zelfs de laagste hoeveelheid gas sinds 1972.
Uit onderzoek van mijn collega Casper Burgering blijkt dat Nederland ook nog eens relatief duur haar gas importeert. “De gemiddelde importprijs van gas voor Nederland over de eerste acht maanden van 2023 lag gemiddeld 35% hoger dan de gemiddelde importprijs van de overige vier grootste gasimporteurs in de eurozone: België, Duitsland, Spanje en Italië.
Het heeft een verhogend effect op de inflatie en ook tast het de concurrentiepositie van ons bedrijfsleven aan, vooral de industrie. Dit is goed zichtbaar in de scherpe stijging van producentenprijzen in de grondstof- en energie-intensieve industrieën. Denk daarbij aan de chemische industrie, de hout- en bouwmaterialenindustire, en de basismetaalindustrie. Het zal zijn weerslag hebben op de bedrijfsresultaten over 2023.
Gas terugnemen of zelfs de productie stilleggen was een jaar geleden de oplossing voor sommige bedrijven om te overleven. De oplossing op de korte termijn moet vooral gezocht worden in het verder rationaliseren van productieprocessen.
Persoonlijk gas terugnemen is altijd een goed idee, zeker de komende weken. Fijne feestdagen en een voorspoedig 2024.
Deze column verscheen eerder in Deal! Vakblad voor inkopers van de Nevi