Laatste lockdown beperkte schade voor consumptieve bestedingen

Afgelopen dinsdag kwam het CBS met de eerste berekening van het bruto binnenlands product (bbp) voor het vierde kwartaal van 2021. De economie groeide met 0.9% ten opzichte van een kwartaal eerder. Consumenten besteedde 0,1% minder dan het kwartaal ervoor.

ABN AMRO Group Economics
Auteur heeft bank verlaten, zie tekst
Auteur: Nora Neuteboom
Dat is opvallend, omdat Nederland halverwege December in lockdown ging. Dat was ook het geval in het jaar ervoor – in december 2020 ging Nederland ook op slot - en destijds namen de consumptieve bestedingen maar liefst 1,4% af in het vierde kwartaal ten opzichte van een kwartaal eerder. Dat suggereert dat de laatste lockdown minder economische schade heeft aangericht.
Hier zijn verschillende redenen voor aan te wijzen. Ten eerste begon de lockdown in december 2020 eerder dan in december 2021. In oktober 2020 ging alle horeca al dicht, terwijl dit in 2021 pas halverwege december was. Ten tweede leren bedrijven ook beter met lockdowns om te gaan en vinden ze andere manieren om hun producten of diensten toch af te afzetten , bijvoorbeeld door (gedeeltelijk) online te gaan. Ten derde is naar alle waarschijnlijkheid ook de ‘angst’ voor het virus bij consumenten afgenomen. Nu veel mensen zijn gevaccineerd en er een relatief ‘milde’ variant rondgaat, zijn consumenten minder bang om (fysieke) uitgaven te doen. Uitgaven die bijvoorbeeld wel mochten, zoals winkelen op afspraak en naar de fysio, werden daardoor wel gedaan. In de ABN Amro transactiedata zien we dat met name terug bij de uitgaven van ouderen. Als laatste reden kan de relatief krappe arbeidsmarkt worden aangehaald. In 2020 was de arbeidsmarkt nog veel ruimer dan nu, waardoor mensen zekerder zijn over hun (toekomstige) inkomen en hun consumptie omhoog schroeven. (Nora Neuteboom)