Toch recessie in aantocht!
Dezelfde titel als in juni? Inderdaad, alleen de in vele opzichten hete zomer heeft het vraagteken vervangen door een uitroepteken. Dit ondanks flinke economische groei van 2,6% in het 2e kwartaal, die suggereert dat een recessie ver weg is. Een recessie leek op macroniveau in juni nog te vermijden, wel was toen al duidelijk dat menig huishouden een recessie stond te wachten.
Even terug naar de schoolbanken: we spreken van een recessie als het volume van het Bruto Binnenlands Product (BBP) twee kwartalen achter elkaar op kwartaalbasis krimpt. In de wereld van economen is er echter veel discussie over wanneer we nu “daadwerkelijk” mogen spreken van een recessie. Een economie kan krimpen, maar tegelijkertijd kan er nauwelijks werkloosheid zijn en kunnen de consumptieve bestedingen op peil blijven. Is er dan een recessie? Zoveel economen, zoveel meningen. Op basis van de schoolboekdefinitie en de huidige inzichten stevenen we af op een milde recessie in Nederland. Het wordt spannend of de economie al in het 3e kwartaal krimpt.
We hebben momenteel te maken met torenhoge inflatie, die in de basis veroorzaakt is door de ongekend hoge energieprijzen. Hoge energieprijzen die in alles doorsijpelen en sterk zichtbaar zijn in de supermarkt. Een steeds groter deel van het salaris gaat op aan energie en met het overblijvende bedrag kunnen we steeds minder kopen. Mensen teren sneller in op de tijdens corona gespaarde gelden. Dat terwijl circa een kwart van de zelfstandig wonende Nederlanders al nauwelijks financiële buffers heeft. In mijn ogen mag je van een recessie spreken, als ook van de werkende bevolking een steeds groter deel rekeningen moeilijker kan betalen.
De arbeidsmarkt zal er over een halfjaar anders uitzien. De krapte in bepaalde sectoren gaat afnemen omdat het arbeidsaanbod wordt gestimuleerd door de hoge inflatie en de erosie van het reële inkomen. En natuurlijk hebben de hoge energieprijzen en de mogelijk beperkte beschikbaarheid van gas invloed op de productie en de investeringen van die bedrijven. De vraag naar arbeid zal daardoor afnemen.
Nederland wordt geteisterd door een hittegolf als ik zit te zweten op deze column. U leest hem pas op of vlak na Prinsjesdag. De eerste Miljoenennota van Rutte IV zal geen sinecure worden. Het woord crisis kan aan veel thema’s, die nu om een oplossing vragen, worden toegevoegd: stikstof, energie, vluchtelingen, wonen, gezondheidszorg, klimaat. En dat men een recessie op de loer: geen sinecure.
Deze column verscheen eerder in Deal! Vakblad voor inkopers van de Nevi