Publication

Visie op rente en euro - Renteverhoging ECB forser dan eerder aangekondigd

Macro economieNederland

Centrale banken verhogen hun officiële rentetarieven. Naar verwachting zullen verdere aanpassingen volgen. Euro onder druk versus Amerikaanse dollar doordat Europese Centrale Bank het monetair beleid minder verkrapt dan de Amerikaanse centrale bank.

Renteverhoging ECB forser dan eerder aangekondigd

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft eind juli het tarief van de depositorente met 50 basispunten verhoogd naar 0 procent. De aanpassing was forser dan gedacht. Na het renteoverleg in juni hintte de ECB immers nog op een verhoging van slechts 25 basispunten.

Een belangrijke reden voor de forsere verhoging zijn de toegenomen inflatierisico’s. Zo dreigen de invoerprijzen op te lopen doordat de wisselkoers van de euro onder druk staat ten opzichte van de dollar, omdat de Amerikaanse centrale bank de rente nog steviger verhoogt dan de ECB.

Verder zijn de voedsel- en energieprijzen gestegen door de aanhoudende oorlog in Oekraïne en de dreiging dat Rusland de toevoer van gas verder beperkt. De ECB wil voorkomen dat de prijsstijgingen leiden tot hogere inflatieverwachtingen bij gezinnen en bedrijven. Die mogen van de ECB niet te ver boven haar inflatiedoelstelling van 2% op middellange termijn komen te liggen.

De ECB creëerde extra manoeuvreerruimte om de depositorente te verhogen met behulp van het Transmission Protection Instrument. Dit is een nieuw instrument dat de ECB in staat stelt om in tijden van financiële stress obligaties te kopen van lidstaten waarvan de overheidsrente te sterk oploopt.

Wij denken dat het niet bij één renteverhoging van de ECB zal blijven. De ECB geeft aan dat zij de depositorente wil verhogen naar neutraal, het niveau waarbij het rentetarief de economie stimuleert, noch afremt. Maar hoe hoog is dat? De ECB lijkt te denken aan 2%. Wij menen dat de neutrale rente een stuk lager ligt, op ongeveer 1%. Vandaar dat wij ervan uitgaan dat de ECB het depositotarief in stappen verhoogt naar uiteindelijk 1% begin volgend jaar en vervolgens voor langere tijd op dat niveau zal houden.

Lange rente daalt weer

De lange rente is momenteel zeer volatiel. De 10-jaarsrente op Nederlandse staatsleningen stond begin dit jaar op 0%, piekte vervolgens op 2,1% in juni en daalde daarna naar 1,1% eind juli. De sterke schommelingen komen doordat de inschatting van de inflatie en het monetair beleid op financiële markten door alle onzekerheid telkens verandert. Wij denken dat de inflatie langer hoog blijft en uiteindelijk onder invloed van de daling van de bbp-groei zal afnemen. In onze ramingen gaan wij ervan uit dat de 10-jaarsrente zal uitkomen op 1,75% eind volgend jaar, mede omdat de ECB minder obligaties aankoopt en per 1 juli haar Asset Purchase Programme heeft beëindigd.

Euro en dollar dichtbij pariteit

De euro is in juli verder gedaald ten opzichte van de dollar. Beleggers gaan ervan uit dat de schade van een mogelijke stop van de gastoevoer uit Rusland groter is voor de eurozone dan voor de VS. Verder verhoogt de Amerikaanse centrale bank de rente nog forser dan de ECB. Volgend jaar, wanneer de Amerikaanse centrale bank de rente naar verwachting verlaagt, krijgt de euro weer wat lucht.