VS – Sluiting van de overheid zorgt voor onrust op de arbeidsmarkt
Vanmorgen is de Amerikaanse overheid gesloten. Democraten en Republikeinen konden geen overeenstemming bereiken over een wetsvoorstel voor de financiering van overheidsdiensten na oktober. Hoewel de Republikeinen de meerderheid hebben in het Congres, is hun kleine meerderheid onvoldoende om de drempel van 60 stemmen in de Senaat te halen. De Democraten gebruikten deze mogelijkheid om de toegang tot gezondheidszorg voor Amerikanen te verbeteren door een verlenging te eisen van de belastingvoordelen voor ziektekostenverzekeringen die in januari aflopen, en om een aantal bezuinigingen van de OBBBA op Medicaid en verschillende gezondheidsinstanties ongedaan te maken. De Republikeinen weigerden hieraan te voldoen en er werd geen oplossing gevonden voordat de financieringsdeadline verstreek.
Overheidssluitingen zijn meestal van korte duur, enkele dagen, totdat de druk voldoende is opgebouwd om concessies te doen. De laatste en langste sluiting was een sluiting van 35 dagen tijdens het eerste presidentschap van Trump, veroorzaakt door een debat over de financiering van de grensmuur tussen de VS en Mexico. Uiteindelijk bereikte het Congres een compromis met een gedeeltelijke, maar geen volledige financiering voor de muur. We verwachten dan ook dat er de komende weken enkele concessies zullen worden gedaan op het gebied van de gezondheidszorg. Trump heeft al gezegd dat hij positief staat tegenover enkele maatregelen om de toegang tot gezondheidszorg in landelijke gebieden te beschermen.
Wat is de impact van de shutdown op de economie?
Uit onderzoek van de Federal Reserve blijkt dat elke week van shutdown 0,2 procent van de bbp kost, maar dat dit in hetzelfde tempo wordt goedgemaakt wanneer de sluiting eindigt. Gezien het tijdstip aan het begin van het kwartaal zal de impact op de totale groeicijfers naar verwachting beperkt blijven.
Gewoonlijk gaat een deel van de federale overheid tijdens een shutdown met verlof. Als de shutdown een paar weken aanhoudt, kunnen deze overheidsmedewerkers in officieel als werkloos worden geteld, waardoor het werkloosheidspercentage tijdelijk kan stijgen. In de enquête onder bedrijven zal dit geen invloed hebben, omdat zij uiteindelijk toch op de loonlijst staan. In het basisscenario zal dit dus niet tot uiting komen in de banencijfers. De verrassing is dat de regering-Trump dreigt met het definitief ontslaan van werknemers met verlof, waarbij ze deze sluiting van de overheid handig gebruikt om een aantal van haar beleidsvoornemens door te drukken. Op basis van het aantal federale werknemers dat het risico loopt met verlof te worden gestuurd, zou het werkloosheidscijfer in oktober met maximaal een half procentpunt kunnen stijgen, om vervolgens weer terug te keren naar het oude niveau zodra de sluiting voorbij is. Het herstel zou gedeeltelijk kunnen zijn in geval van definitief ontslag, iets waar Trump mee heeft gedreigd. Interessant is dat het BLS deel uitmaakt van de instanties die met verlof worden gestuurd, wat betekent dat we al deze gegevens over de arbeidsmarkt misschien niet eens in realtime te zien krijgen. Als de overheid op het moment van de enquêtes nog steeds gesloten is, worden ze waarschijnlijk simpelweg niet uitgevoerd. Dit zal vooral gevolgen hebben voor het werkloosheidscijfer dat is gebaseerd op een enquete die dus niet zou worden afgenomen, terwijl de banencijfers achteraf kunnen worden ingevuld aan de hand van loonadministratie.
Kortom, de sluiting van de overheid zal naar verwachting een tijdelijk ongemak zijn met weinig tot geen blijvende schade voor de economie. Als de sluiting weer een paar weken duurt, zal de dynamiek waarschijnlijk ruis toevoegen aan de toch al moeilijk te interpreteren arbeidsmarktgegevens, wat ook van invloed zal zijn op het besluitvormingsproces van de Fed. Als de regering-Trump van de gelegenheid gebruik maakt om grote groepen overheidsmedewerkers te ontslaan, zou dat niet alleen ruis zijn; het werkloosheidscijfer zou dan aanzienlijk stijgen.