Begint de inflatie dan toch zichtbaar te worden in de loongroei?

Auteur: Piet Rietman

Door de inflatie naast de cao-loonontwikkeling te leggen, vinden we geen antwoord. De jaarmutatie van de consumentenprijzen steeg van augustus t/m november dit jaar van 2,7 naar 5,6%. Maar de jaarmutatie van de cao-lonen was in alle vier die maanden gelijk: 2,0 (CBS).

Waarschijnlijk komt dat doordat de cao-lonen voor langere tijd vastliggen. In plaats van naar de nu uitbetaalde cao-lonen moeten we daarom naar de afgesproken loonstijging in zojuist afgesloten cao’s kijken. Maar ook de twaalfmaandsgemiddelde loonstijging naar afsluitmaand laat weinig bijzonders zien. Deze jaarmutatie is in deze vier maanden respectievelijk 2,0%, 2,2%, 2,5% en 2,3% (AWVN). 

Zo blijven er twee mogelijkheden over. De 2,3% afgesproken loonstijging in november kan een outlier zijn en er komt wel degelijk een gestage cao-loongroei op gang die – dankzij de lange looptijden van cao’s – doorzet zodra in 2022 de inflatie weer afneemt.

Of, anders dan de theorie ons leert, vertaalt hogere inflatie zich niet of minder dan voorheen in hogere cao-lonen. Door afnemende werknemersmacht leiden hogere consumentenprijzen er dan primair toe dat mensen meer uren gaan werken, de arbeidsmarkt betreden of nog even niet verlaten. We zouden dat dan terug moeten zien in de incidentele loongroei. Deze reeks laat alle mutaties zien in de totale brutoloonontwikkeling anders dan cao-loongroei. Dit zijn componenten zoals meer of minder uren gaan werken, de arbeidsmarkt betreden of verlaten, bonussen, promoties en demoties.

Deze jaarmutatie, uitgedrukt in procentpunten ten opzichte van de brutoloongroei, stijgt in de genoemde vier maanden van 0,5 naar 1,0 procentpunt. Dit is onze eigen raming op basis van inkomensdata van ABN AMRO-klanten. Er zijn meer datapunten nodig voor een conclusie; als de inflatie binnenkort weer daalt kunnen we wellicht helemaal geen conclusie trekken.