Column: Voor mij geen slingers aan de plastic kerstboom
Morgen is het zover. Dan is het heerlijk Sinterklaasavondje eindelijk weer gekomen, met cadeaus, pepernoten, surprises en gedichten. En dan de volgende dag meteen de kerstboom in huis, althans dat is bij ons de traditie. Sint uit het land, kerst in het pand. De vraag is echter: nemen we weer een echte boom of wordt het een kunstboom? Of gaat de kerstboomschaamte de overhand krijgen en doen we een keer helemaal niets?
Beter iets dan niets
Er komt hoe dan ook een boom in huis, de vraag is alleen welke vorm. Mijn vrouw had een kunstkerstboom gewonnen eerder dit jaar. Die ligt nu nog even in de schuur, maar of we deze uiteindelijk neer gaan zetten, dat weten we nog niet. Een echte voorstander van nep zijn we niet. Je ziet meteen wanneer iets nep is en het is vaak te netjes. En de geur van plastic vind ik overigens ook niet echt feestelijk. Met een echte boom breng je wat dat betreft meer sfeer in huis. Het gedoe rondom het op- en aftuigen van de boom vind ik vrijwel identiek. Naalden kun je stofzuigen.
Het staat 1-0 voor de echte kerstboom.
Maar het gaat verder. In Europa gaat het om zo’n 50 miljoen bomen en in Nederland tussen de 2,5 tot 3 miljoen. Dat zijn jaarlijks pittige hoeveelheden. Het kunnen Nederlandse kerstbomen zijn, maar ook Deense, Poolse of Schotse. De kerstbomen komen van gespecialiseerde boomkweekbedrijven. Volgens de Vereniging Nederlandse Kerstbomenkwekers duur de teelt van een kerstboom – van zaadje tot volwaardige boom – circa 7 tot 11 jaar. Veel is hier afhankelijk van het soort kerstboom. In die hele periode wordt er wat gesnoeid, onkruid gewied tussen de bomen – soms zelfs met schapen – en eventueel wat bijbemest.
De aanplanting van kerstbomen is in zekere zin positief voor de leefomgeving. Ik begrijp dat sommige mensen zich zorgen maken over de bomenkap. Maar de kerstboom gaat dus niet ten koste van de natuur of ons dierbare oerbos. Daarvoor hebben we dus boomkwekerijen voor onze kerstbomen. Uiteindelijk heeft een boomkwekerij ook te maken met broeikasgasemissies maar die zijn relatief laag en misschien zelfs negatief. Want kerstbomen nemen ook CO2 op. De kweek van een kerstboom is een continu proces, waarbij jaarlijks weer circa 3 miljoen Nederlandse bomen opnieuw worden geplant.
Het staat 2-0 voor de echte kerstboom. Kan de kunstboom nog winnen? Nee, natuurlijk niet…
Ik las ergens dat de gemiddelde vervoerskilometers – van kwekerij tot consument – van een echte boom circa 300 kilometer is, terwijl een plastic boom gemiddeld bijna 13.000 kilometer aflegt. Verifiëren kan ik dit niet, maar het verschil is sowieso groot. Puntje erbij voor de echte boom: 3-0.
Uiteindelijk is natuurlijk helemaal geen boom in huis vast de beste optie zijn. ‘Om bomen te sparen vieren we dit jaar kerst in het bos’, schreef Loesje ooit eens. Ik denk echter niet dat het bos daar veel beter van wordt. Dan kun je beter bij de boomkwekerij op visite gaan. Of koop een tweedehands kunstkerstboom die al wat meerdere jaren is meegegaan. Milieu Centraal weet niet wat beter is voor het milieu, kunstboom of een echte. Wat zij wel weten en meegeven als advies voor een lagere milieu-impact is om zo lang mogelijk met een kerstboom te doen, welke vorm dan ook. Dus als je gaat voor een echte boom, neem er dan eentje met kluit, vindt Milieu Centraal. Maar ja, die overleeft dat vaak toch niet. En bij een kunstkerstboom kun je die het beste zo lang mogelijk gebruiken.
En na de kerst? Hop, de echte boom kan zo met de gemeente mee naar een afvalcentrale, versnipperaar of naar de compoststapel. Zo krijgt de boom ook nog eens een tweede leven, als enerzijds energieleverancier of anderzijds als bodemverbeteraar of -bedekker. Cirkeltje is rond. Maar niet de boom verbranden, dan verliest het milieu.
Met enig vooroordeel, de einduitslag: 4-0 voor de echte kerstboom. Onze gewonnen nepboom verkopen we.