FX - Yen en de dynamiek van centrale-bankbalansen


In onze FX Weekly van vorige week richtten we ons op de ontwikkelingen in USD/JPY. Sindsdien is de dynamiek niet veel veranderd. USD/JPY staat nog steeds boven 161 en EUR/JPY dicht bij 175. Wat onlangs is veranderd, is de toegenomen focus op de balansdynamiek van de Bank of Japan. Tussen 2010 en maart 2024 is de balans van de Bank of Japan met 550% gegroeid (zie grafiek linksonder). Sindsdien is de balans met 3% gedaald. Een belangrijk onderdeel van de normalisatie van het monetaire beleid is niet alleen het verhogen van de rente, maar ook het verkleinen van de balans. Een toename van de balans is negatief voor de valuta omdat de liquiditeit toeneemt. Een afname van de balans is positief voor de valuta doordat de liquiditeit afneemt.
De yen is zwak gebleven
De Bank of Japan is op zoek naar manieren om de balans in te krimpen
Dit is een steun voor de yen
De grafiek linksonder toont de ontwikkelingen van de balansen van de Fed en de Bank of Japan. De Fed vergrootte haar balans sterk tijdens de wereldwijde financiële crisis, ze stegen beide in 2013 en 2014 en tijdens de COVID-crisis. De Fed heeft haar balans sinds april 2022 verkleind en de ECB sinds de tweede helft van 2022.
De grafiek rechtsboven toont de relatie tussen de relatieve balans Fed/BoJ en USD/JPY (omgekeerde schaal). Als de balans van de Fed sneller toeneemt dan de balans van de BoJ, zoals tijdens de wereldwijde financiële crisis, verzwakt de Amerikaanse dollar ten opzichte van de yen. Deze hogere liquiditeit van de Fed leidde tot een vermindering van het tekort aan Amerikaanse dollars op het hoogtepunt van de paniek. De verdere toename van de balans resulteerde in een hogere dollarliquiditeit en in een zwakkere dollar toen de paniek wegebde. Als gevolg daarvan daalde USD/JPY en werd de yen sterker ten opzichte van de dollar.
In de periode 2012 tot augustus 2019 nam de balans van de BoJ sneller toe dan die van de Fed. Aanvankelijk resulteerde dit in een hogere USD/JPY. Maar vanaf het moment dat de Fed in 2015 stopte met het vergroten van haar balans, werd de relatie doorbroken. De rally in USD/JPY kwam dus tot stilstand, ook al bleef de Bank of Japan haar balans vergroten.
Tijdens de COVID-crisis was er opnieuw een sterkere toename van de Fed-balans in vergelijking met de balans van de Bank of Japan. Als gevolg daarvan verzwakte USD/JPY opnieuw.
Sinds de Fed haar balans heeft verkleind (april 2022) is de Amerikaanse dollar sterker geworden ten opzichte van de yen tot de niveaus die we vandaag zien. Maar de stijging van USD/JPY is opnieuw groter dan wat de ontwikkelingen in de balans zouden aangeven. Dit is in lijn met de divergentie tussen de andere belangrijke drijfveren en USD/JPY die we toonden in onze FX Weekly van vorige week.
De Bank of Japan zoekt naar manieren om haar enorme balans te verkleinen en dit kan jaren gaan duren. Ze test de markt ook op dit punt. Het wordt steeds waarschijnlijker dat de balans van de Bank of Japan nog veel verder zal krimpen en de BoJ staat nog maar aan het beginpunt vergeleken met andere centrale banken. Het verkleinen van de balans zal leiden tot minder liquiditeit in de yen. Dit en een geleidelijke verhoging van de beleidsrente zou de yen moeten ondersteunen, vooral in vergelijking met de landen waar centrale banken al zijn begonnen met een versoepeling van het monetaire beleid of daar bijna mee zijn begonnen. Dit is nog een extra reden waarom we in onze prognosehorizon een herstel van de yen blijven voorspellen.