Gascrisis haalt de energie eruit
De REMix (ofwel Renewable Energy Mix) krijgt de overhand. Het valt niet te ontkennen dat de energie die we lang hebben gebruikt en waar we zo gewend aan zijn geraakt, aan het veranderen is. Steeds meer mensen zien in dat het blijven verbranden van fossiele brandstoffen sneller moeten worden verminderd. Door de gascrisis schakelt de transitie echter naar een lagere versnelling.
In de REMix
De klassieke remix kennen we vooral uit de muziekwereld. Hier wordt dan een bestaand – nieuw of oud – liedje bewerkt tot een andere versie. Alles kan dan veranderen, daar zijn geen regels voor. Het tempo en de duur kunnen anders worden, extra instrumenten of zang kan je toevoegen, maar ook in de teksten en de originele zang kun je vele variaties aanbrengen. Kern bij deze klassieke remix is dat het origineel vaak tot op zeker hoogte nog herkenbaar blijft. Bij de REMix zal echter niets bij het oude blijven, althans dat is te hopen. Het huidige traject dat we noodgedwongen door de gascrisis moeten volgen, staat echter niet voor een snelle transitie in de mix. De vraag blijft voorlopig ook nog onbeantwoord of het allemaal wel een betaalbare energietoekomst wordt.
Onze energiemix van de toekomst bevat hoofdzakelijk elektrische energie uit hernieuwbare bronnen, met veel minder emissies van broeikasgassen (BKG). De stuwende kracht hierachter is het REPowerEU-plan, om de EU ruim vóór 2030 onafhankelijk te maken van Russische fossiele brandstoffen, met alle ruimte voor vergroening van de mix. Maar met de gascrisis is verduurzaming voor sommige meer langetermijndenken geworden. In ieder geval voor veel bedrijven.
Minder gasverbruik, minder BKG
Vorige week publiceerde het CBS de BKG-emissiecijfers over het tweede kwartaal van 2022. Uit die cijfers bleek dat de uitstoot van BKG in het tweede kwartaal van dit jaar 9% lager was dan de uitstoot van een jaar geleden. Dit kwam met name door minder aardgasverbruik in de industrie, landbouw en de gebouwde omgeving. Door het zachte voorjaar lag het gasverbruik op jaarbasis in het tweede kwartaal van 2022 een stuk lager, mede doordat het in 2021 nog relatief koud was en de CV-ketel vaker werd opgestookt.
Het verband tussen industrieel gasverbruik en de uitstoot van BKG was tot en met de eerste helft van 2021 groot. Meer of minder gasverbruik betekende dito emissies van BKG. Maar sinds de gasprijs explosief is gestegen is deze relatie ontkoppeld. Uit de trends en de parallel tussen beide grootheden is het aannemelijk dat de uitstoot van BKG in het derde kwartaal van 2022 weer een stuk lager zal liggen dan het niveau in 2021. Op zich goed nieuws, maar daar blijft het bij.
Kat in het nauw
Door de hoge gasprijzen zijn veel industriële bedrijven op zoek gegaan naar noodzakelijke alternatieven om de bedrijfscontinuïteit te waarborgen. Zo werden meer energie-efficiency maatregelen ingevoerd of werd aardgas vervangen door bijvoorbeeld olie of hernieuwbare bronnen, daar waar mogelijk. Maar regelmatig n worden ook productielijnen stilgelegd of worden activiteiten compleet gestaakt. Bij aanhoudend hogere kosten voor aardgas zal dit een niet te stoppen tendens worden binnen de sector industrie, en ook daarbuiten. De schok in de aardgasmarkt brengt veel maatregelen bij bedrijven op gang. De genomen maatregelen hebben een directe invloed en zijn in eerste instantie meer gericht op de bedrijfseconomische aspecten. Het zet – hopelijk alleen tijdelijk – een rem op de transitie naar een meer hernieuwbare energiemix.