Grenzen aan wonen onder de zeespiegel?

Ons land werd geconfronteerd met de grenzen aan wonen onder de zeespiegel en aan de delta’s van grote rivieren. Dit alles door de ongekende langdurige hoeveelheid regen in eigen land en in de landen stroomopwaarts van de Rijn en de Maas, in combinatie met langdurige harde Noordwesten wind, die het Noordzee water opstuwde. Grenzen die de komende decennia frequenter en steviger getest gaan worden. Aan ons om de grenzen te verleggen met hogere dijken, overloop- en opvanggebieden en grote pompstations om water te lozen als ook de zeespiegel stijgt.

De schade viel nu relatief mee, maar klimaatverandering gaat in de nabije toekomst zorgen voor grotere risico’s en dus voor meer schade aan Nederlandse woningen. Dit gaat zich natuurlijk vertalen in de huizenprijzen.

Recent haalden enkele onderzoeken op dit gebied de media. Eerst was er een rapport van onderzoeksbureau Calcasa dat overstromingsrisico’s meewoog in toekomstige huizenprijzen. Zij concludeerden dat huiseigenaren een gezamenlijke strop wacht van circa EUR 325 miljard. Voor 50.000 huizen zou zelfs mogelijk de woningwaarde voor de helft dalen. Een alarmerend rapport dat wel enige nuance verdient. Al is het maar omdat ook waardedalingen bij een overstroming die zich eens in de 3000 jaar voor doet, worden meegeteld.

Toen dit rapport verscheen waren net twee collega’s de laatste puntjes aan het zetten in het ABN AMRO rapport ‘Stapeling klimaatrisico’s en financiële draagkracht op de woningmarkt’. Zij brachten klimaatkwetsbare wijken in beeld. Zij identificeerden 900 wijken in Nederland waar de risico’s van overstromingen, funderingsproblemen en een grote verduurzamingsopgave mogelijk te groot zijn voor huishoudens met beperkte financiële draagkracht.

Op zich is het bijzonder dat risico’s op overstromingen en funderingsproblemen nog nauwelijks tot uiting komen in een prijskorting bij de verkoop van woningen. Op deze wijze komen toekomstige financiële consequenties (prijsdalingen en schade) volledig bij de toekomstige woningeigenaren te liggen. Moeten hypotheekverstrekkers bij een hypotheekgesprek niet ook kijken of de kopers voldoende draagkracht hebben voor mogelijk schadeherstel, denk ik dan.

Op korte termijn is te verwachten dat er een financieel verdelingsvraagstuk tussen verkopers en toekomstige woningeigenaren ontstaat. Want het kan niet zo zijn dat huizen in aangewezen overloopgebieden een zelfde prijsontwikkeling houden als de rest van de woningmarkt?

Deze column verscheen eerder in Deal! Vakblad voor inkopers van de Nevi