Het nieuwe Saudi Arabië

Een belangrijke stap is de transitie van het wegvervoer. In 2017 schreef ik op deze plek een column over alleen nog nieuwe elektrische auto’s in de showroom in 2030. Toen dacht ik dat het kon. Nu is er twijfel.

Een grote hindernis bij de energietransitie kan het gebrek aan kritische metalen als lithium, kobalt, zeldzame aardmetalen (dysprosium, neodymium, praseodymium), platina en platina-gerelateerde metalen zijn.

Collega Georgette Boele is expert op dit gebied. Haar rapport: “Kritische metalen - Het pad naar vergroening van wegverkeer zal niet eenvoudig zijn”, kreeg veel aandacht. Twee Kamerleden van de VVD zette het aan tot het stellen van Kamervragen aan de minister van Economische Zaken & Klimaat. Samenvattend vragen zij: is de weg naar volledige elektrificatie wel de juiste?

Georgette, en nu ook het Internationaal Energie Agentschap (IEA), pleiten voor een diversificatie van brandstof. Naast elektrisch, moet er meer focus komen op waterstof en energiezuinigere fossiel aangedreven motoren. De IEA ziet daarbij ook voor biobrandstoffen een belangrijkere rol weggelegd.

Behalve het mogelijke gebrek aan de grondstoffen doemt er ook een geopolitieke afhankelijkheid op van landen die de grondstoffen bezitten. Nu is geopolitieke afhankelijkheid niets nieuws. We leven al een eeuw met afhankelijkheid van olieproducerende landen, Saudi Arabië voorop. Verkoudheid in het Koningshuis daar, doet de oliemarkten niezen.

Maar die rol van Saudi Arabië zal in de toekomst mede zijn weggelegd voor landen als Congo, Chili, Australië, Zuid Afrika, China en Rusland. China heeft daarbij goed geanticipeerd op de toekomst. Het land is een enorme grondstoffen slurper, maar heeft zich via aankoop van mijnen in verschillende landen ook toegang gekocht tot de voorraden. Niet voor niets openen Europese autofabrikanten er nieuwe fabrieken.

Ondertussen wordt Europese wetgeving aangescherpt, met zware boeteclausules als CO2 normen voor nieuwe personenauto’s niet worden gehaald. Het heeft autofabrikanten massaal aangezet tot het bouwen van elektrische auto’s. De Aziatische autofabrikanten gaan mee in de race, maar focussen voor hun thuismarkten al veel meer op waterstof en het efficiënter maken van fossiele brandstofmotoren. Waterstof heeft een langere adem nodig naar volwassenheid, maar in Europa krijgt het die kans nauwelijks door de hoge tijdsdruk. De korte termijn is in Europa leidend om boetes te voorkomen.

De auto gaat zonder twijfel 2050 halen, alleen hoe die wordt voortgestuwd kan wel eens anders zijn dan ik in 2017 voorzag.

Deze column verscheen eerder in Deal! Vakblad voor inkopers van de Nevi