Meer schot in de CO2-zaak

ColumnSustainability

Veel landen kwamen afgelopen week samen in Glasgow voor de opening van een 12-daagse Verenigde Naties (VN)-conferentie over klimaatverandering (COP26). Niet geheel toevallig kwam het Intergouvernementeel Panel voor klimaatverandering (IPCC) van de VN twee maanden daarvoor met een ‘code rood’ rapport over de urgentie van de klimaatcrisis.

Uit dit rapport bleek dat de wereld nog wat klimaatacties tekort schiet om de gestelde doelen te bereiken. Het zette de klimaatneuzen voor de COP26 in dezelfde richting, zo bleek uit de verschillende speeches. De ambitie is er, nu hoeven alle landen die meedoen die alleen nog maar te verwezenlijken.

Mooie woorden

Poeh… ik moest even slikken na de openingsspeech van de Secretaris Generaal van de VN António Guterres op de COP26. Hij meende namelijk dat we onszelf vermoorden met CO2. En hij zei ook nog eens dat het een illusie is dat we met de meest recente aankondigingen van klimaatactie op schema liggen om de gestelde doelen te bereiken. Geen verrassing op zich, maar toch weer even een ‘oh ja…’ moment.

Ik kon dus wel wat zalvende woorden gebruiken na dit begin. En die waren er gelukkig ook. De premier van het Verenigd Koninkrijk (VK) Boris Johnson begon met een fraaie typering: de ‘Glasgow Breakthroughs’. Mooi dacht ik, er gaat dus echt iets gebeuren! Het gaat volgens hem om een collectie van baanbrekende klimaatinnovaties in sectoren zoals energie, transport, staal en landbouw. Samen zijn deze sectoren goed voor meer dan 50% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. De bedoeling is om van de doorbraaktechnologieën in deze sectoren daadwerkelijke superchargers voor de energietransitie te maken. Het moet leiden tot meer vaart in de transitie dus. Het ultieme doel daarvan is om uiteindelijk al in 2030 overal en iedereen van schone technologieën en minder uitstoot te laten genieten, maar ook van meer banen en welvaart. Ik weet het niet, maar het klinkt haast utopisch.

De president van de Verenigde Staten (VS) Joe Biden deed ook een duit in het CO2-zakje. Hij verwees er in zijn speech naar dat innovatie de sleutel is tot een klimaatneutrale toekomst. En dat de VS het goede voorbeeld zullen geven door hun innovatiekracht met de wereld te delen. Ik werd er helemaal warm van.

Harde daden

De klimaatcrisis wordt niet opgelost met mooie woorden, maar komt pas op gang als die woorden daadwerkelijk in boude actie worden omgezet. Het kan weliswaar nog steeds, maar dan moet de beweging richting een verder afname van CO2 versnellen. De vaart die de wereldleiders voor ogen hebben lijkt mij iets te ambitieus. Neem de staalsector. Bedrijven in deze sector opereren in een mondiale markt met bijna moordende concurrentie en dus relatief dunne marges. Dat geeft uiteindelijk maar weinig investeringsruimte. In zo’n sector is dan bedrijfscontinuïteit de eerste zorg. Bovendien is het een kapitaalintensieve sector met machines die een hele lange levensduur hebben. Dat werkt als een rem op de innovatieontwikkeling. Om een klimaatneutrale beweging op gang te brengen moeten overheden – van alle landen, dus ook China en Rusland – met meer milieumaatregelen en financiële toezeggingen over de brug moeten komen. Alleen dat brengt pas echt de schot in de CO2-zaak.

Deze column heeft op 8 november in de Financiele Telegraaf gestaan onder de titel 'wereldleiders bij de klimaattop zijn te ambitieus'