Rechterhandjes gezocht voor de energietransitie

ColumnMacro economy

Verkiezingsweek, alle hele en halve beloftes gaan binnenkort mee naar de formatietafel. Tenminste, laten we hopen dat er snel aangeschoven kan worden, want alleen al informeren is in onze polder vaak een langdurig proces.

Wat er ook voor regering komt, de energietransitie zal één van de prioriteiten blijven. De uitstoot van CO2 moet en zal in 2030 minimaal 55 procent lager zijn dan in 1990.. De eerste beren op de weg zien we eigenlijk al bij het vinden van personeel om de energietransitie te realiseren. Elektriciens, installatie-, isolatie- en onderhoudsmonteurs zijn allemaal hard nodig en helaas nauwelijks te vinden.

Economisch gezien maakt ons land op dit moment pas op de plaats. Technisch gezien kunnen we zelfs spreken van een recessie, omdat we twee kwartalen van krimp op rij hadden (hoe beperkt deze krimp ook was). In de industrie zien we duidelijk signalen dat het minder gaat. De Nevi Inkoopmanagersindex voor de Nederlandse industrie signaleert dat een flink aantal bedrijven snoeit in het aantal banen. Tijdelijke contracten worden bijvoorbeeld niet verlengd. In een arbeidsmarkt die zo krap is een opvallende ontwikkeling. Volgens mij een indicatie dat het pessimisme aan de winnende hand is bij de industriële werkgevers.

Uit ABN AMRO onderzoek blijkt dat eind mei bijna 36% van de vacatures van de beroepen gerelateerd aan de energietransitie onvervulbaar was. Het zou zomaar kunnen dat de economische pas op de plaats verlichting gaat geven voor deze problematiek. Want er zijn natuurlijk veel banen in de industrie die zich lenen voor overstappen naar bijvoorbeeld het vak van installateur van zonnepanelen of warmtepompen.

Opvallend is dat er grote regionale verschillen zijn bij de arbeidsmarktkrapte voor beroepen in de energietransitie. In de grote steden is er een duidelijk hoger percentage onvervulbare vacatures. Dit loopt zelfs op tot boven de 60% in gemeenten als Rotterdam, Groningen, Breda, ’s-Hertogenbosch en Amsterdam. Een beetje economische afkoeling in de industrie gaat dit probleem niet oplossen. Ook de oplossing om werknemers te verleiden tot een grotere woon-werkverkeer afstand is leuk om de krapte meer evenredig te verdelen over het land, maar het is slechts een lapmiddel.

De trein van de energietransitie staat al wat langer op de rails en heeft inmiddels veel vaart, maar of we in 2030 op tijd aankomen gaat toch vooral afhangen van voldoende rechterhandjes in de installatietechniek. Een regering via links, rechts of door het midden zal dit toch eerst moeten oplossen.Deze column verscheen eerder in Deal! Vakblad voor inkopers van de Nevi