Slecht nieuws onder de verzengende zon
De zomer van 2022 heeft over de hele wereld – van Europa tot China tot de VS en Afrika – aanzienlijke, aanhoudende droogte gekend. Het heeft grote gevolgen met zich meegebracht, van bosbranden en watertekorten tot ernstige voedselonzekerheid.
Zelf heb ik een lange zomervakantie van 6 weken achter de rug. Heerlijk natuurlijk om zo lang vrij te zijn, maar deze ‘vakantietijd’ heb ik vooral gebruikt voor een grote verbouwing en een verhuizing. Een immense klus. Maar voor het eerst in mijn leven was ik blij dat de vakantie erop zat.
We hadden wel geluk dat het in die zes weken vrijwel prachtig weer was, in ieder geval prima voor kluswerk rond het huis en het verhuizen zelf natuurlijk. Droog, veel zon en ook hoge – soms iets te extreme – temperaturen. Dit was niet alleen in Nederland het geval.
In die zes weken had ik natuurlijk een behoorlijke informatieachterstand opgebouwd. Ik keek dus meteen even naar mijn één van mijn favoriete websites: Euractiv.com. Ze publiceren allerlei interessante artikelen en opinies over een breed scala van thema’s: van economie tot duurzaamheid en van politiek tot technologie. Het viel mij op dat gedurende mijn afwezigheid tientallen artikelen zijn toegevoegd over aanhoudende droogte, bosbranden, hittegolven maar ook overstromingen in heel Europa en ook daarbuiten. Het lijkt bijna een onomkeerbare trend.
Mondiale gevolgen
De droogte speelt Europa het hele jaar al veel parten. Maar sinds augustus is het een paar gradaties erger geworden. De term ‘droogtegevaar’ kwam ik steeds vaker tegen. De extreme hitte van de afgelopen weken heeft inmiddels al tot veel bosbranden geleid en voor duizenden hitte gerelateerde sterfgevallen gezorgd. De langdurige hittegolf bleef echter niet beperkt tot het land. De opwarming van de Middellandse Zee heeft ook grote gevolgen voor maritieme ecosystemen. En tientallen gezonken Duitse schepen uit de Tweede Wereldoorlog duiken weer op langs de rivier de Donau door het extreem lage waterpeil.
China heeft – met de aanhoudende bosbranden – onlangs zijn eerste nationale droogtewaarschuwing van het jaar afgegeven. Veel regio’s in China hebben weken van extreme hitte meegemaakt, waarbij regeringsfunctionarissen zelfs herhaaldelijk de wereldwijde klimaatverandering als oorzaak noemden. Het water in het Poyang-meer – het grootste zoetwatermeer van China – is afgenomen met een kwart van zijn normale grootte voor deze tijd van het jaar. Maar liefst 66 rivieren zijn opgedroogd en de regenval is in sommige regio’s dit jaar met 60% gedaald in vergelijking met de seizoensnorm.
Twee van de grootste waterreservoirs in Amerika – die zorg dragen voor water en elektriciteit – dreigen de status van 'dead pool' te bereiken door de droogte. En in de Hoorn van Afrika heeft de geringe regenval gedurende vier opeenvolgende regenseizoenen de ergste droogte in de regio in 40 jaar veroorzaakt. In de regio zijn dit jaar de regenseizoenen opnieuw uitgebleven, waardoor miljoenen mensen in de richting van hongersnood worden gedreven.
Nog meer klimaatsomberheid
De duistere kant van teveel broeikasgassen (BKG) is inmiddels algemeen bekend. Het brengt klimaatverandering, met hogere temperaturen, meer droogte, zeespiegelstijging, bosbranden, extreem weer, woestijnvorming, verlies aan biodiversiteit en luchtvervuiling tot gevolg. Ook in de komende jaren houdt dit de discussies over klimaatverandering verhit.