Inflatie verbreedt zich
Je kan er bijna niet meer omheen. Dinsdagochtend kwam de Nederlandse consumentenprijsindex (CPI) uit op 5,2%.
De opgelopen inflatie wordt breed uitgemeten in de media. En terecht, we moeten tot september 1982 teruggaan om vergelijkbare percentages te zien.
Inflatie is de jaar-op-jaar prijsstijging van een mandje goederen dat representatief is voor het gemiddelde uitgavenpatroon van Nederlanders. Dit betekent dus dat dat mandje goederen in november 5,2% duurder is dan in 2019. Welke prijsstijgingen drijven deze inflatie vooral? De figuur hieronder laat de bijdrage van verschillende aggregaten aan de jaarlijkse CPI zien. De gele balkjes zijn het meest opvallend. Energieprijzen, waarvan de gasprijzen de grootste component zijn, drijven de inflatie in november met 3 procentpunt het sterkst op.
Een andere component die het benoemen waard is, zijn de industriële goederen. Hoewel de bijdrage daarvan in schril contrast staat tot de bijdrage van energieprijzen (0.75 procentpunt versus 3 procentpunt), is dit een categorie om in de gaten te houden. Problemen in internationale aanvoerlijnen en tekorten aan bijvoorbeeld chips leiden tot prijsstijgingen die voornamelijk in deze categorie te zien zijn. Het is daarom onze verwachting dat de prijsdruk die vanuit deze categorie komt, de komende maanden nog gaat toenemen.
Een andere manier om de inflatie in de economie te beoordelen, is door te kijken naar de inflatie geschoond voor volatiele categorieën. De kerninflatie zonder de categorieën energie, voeding en alcoholische dranken kwam in november uit op 2,5%. Veel lager dan de 5,2% die het hoofdinflatiecijfer laat zien. Maar ook de kerninflatie is aan een opmars bezig. De afgelopen 3 maanden was deze vrij constant rond de 1,7%.
De toename van de kerninflatie betekent dat de inflatie zich verbreedt. Prijsstijgingen die eerst in volatiele componenten te zien was, slaan over op andere inflatiecomponenten. De grootste inflatieveroorzakers zitten echter nog steeds in de hoek van de energie. Dit is dan ook het belangrijkste argument voor onze raming dat de huidige inflatieniveaus toch echt tijdelijk zijn. (Jan-Paul van de Kerke)