Wat klotst daar tegen de plinten?
Sparen doen we niet meer voor het rendement. Als u heel ruim in uw spaargeld zit, slappe was in de overtreffende trap zal ik maar zeggen, dan heeft u zelfs te maken met negatieve spaarrente. Toch is het spaargeld dat tegen de plinten opklotst, zo blijkt uit cijfers van De Nederlandsche Bank.
Eind 2020 was het totale spaargeld van huishoudens in ons land opgelopen naar € 389 miljard. Met circa 7,9 miljoen huishoudens is dit bijna € 50.000 spaargeld per huishouden. En dat staat nog los van het geld dat we aanhielden op betaalrekeningen: ook nog eens €97 miljard. Nu is het normaal dat de spaargelden van huishoudens jaar in jaar uit stijgen. Kijken we naar de laatste 25 jaar dan steeg in 22 daarvan het spaargeld. Dus zo bijzonder is een stijging niet.
Wel bijzonder is de enorme toename in 2020, die ook in 2021 zal doorzetten. Naar schatting €37 miljard is er in 2020 gespaard. Door de coronacrisis is een flink deel van dit bedrag, wij schatten dit op € 15 miljard, onvrijwillig gespaard door lockdowns en andere restricties. Wat hadden we dit geld graag uitgegeven aan vakanties, uiteten, musea etc.
Die €15 miljard komt in de buurt van €1900 sparen per huishouden. Kijk ik naar ons tweepersoonshuishouden, dan zitten wij alleen al aan niet-genoten vakanties ruim boven dit bedrag. Het spaarbedrag wordt waarschijnlijk gedrukt doordat er in 2020 flink geld is uitgegeven aan verbouwingen. Een deel van de kleine bouwbedrijven, de doe-het-zelfwinkels en tuincentra hebben daarvan geprofiteerd. Daarnaast zijn er natuurlijk een enorm aantal mkb-ers waar het water aan de lippen staat door de coronacrisis.
Om te overleven als ondernemer is hun spaargeld verdampt. Eigenlijk geldt hetzelfde voor flexwerkers. Gaan we dat onvrijwillig gespaarde geld of zelfs meer laten rollen als iedereen zijn prikjes heeft gehad? Het zou een geweldig impuls voor de economie zijn. Onszelf uit de crisis spenderen.
Ik twijfel er ernstig aan of dit gaat gebeuren. Ten eerste omdat gespaard geld vaak gaat naar grote uitgaven en deels hebben we dat al in 2020 gedaan. Ook blijkt uit onderzoek dat afscheid nemen van gespaard geld ons moeite kost. En dan is er de verwachting dat werkloosheid en faillissementen gaan stijgen als de overheidssteun wordt afgebouwd. En juist in tijden van onzekerheid over werk en inkomen, houden we liever het spaargeld achter de hand.
En dan zet ik ook nog eens met mijn vorige alinea u niet aan ongeremd de “big spender” uit te hangen.
Deze column verscheen eerder in Deal! Vakblad voor inkopers van de Nevi